第 8 章 彼花真特別

Tē 8 Chiong He hoe chin te̍k-pia̍t

Góa chin kín tō bat tio̍h hit chióng hoe. Sió ông-chú ê hêng-seng, hia ê hoe it-ti̍t lóng chin kán-tan, kan-ta ū chi̍t pâi hoe-pān; in bē chiàm-ūi, mā bē jiá--lâng. Hoe tī chá-khí sî khui tī chháu po͘ nih, kàu àm hoe tō lak ah. M̄-koh ū chi̍t kang, m̄-chai tó lâi ê, soah hoat chhut chi̍t ê sin ê hoe-íⁿ, sió ông-chú chim-chiok khòaⁿ i ê gê, kah pa̍t ê lóng bô kāng. Che ū khó-lêng sī sin phín-chéng ê pachilu.

M̄-koh hoe-châng chin kín tō bô koh tōa, tō khai-sí boeh khui-hoe ah. Sió ông-chú khòaⁿ he hoe-m̂ it-ti̍t tōa, kám-kak ū sîn-kî ê mi̍h-kiāⁿ ē chhut-hiān, m̄-koh he hoe bih tī chheⁿ-sek pâng-keng iáu teh táⁿ-pān. I iōng-sim soán i ê sek-chhái, bān-bān-á chhēng-saⁿ, chi̍t-phìⁿ chi̍t-phìⁿ tì i ê hoe-pān. I bô-ài chhiūⁿ a-phiàn hoe án-ne jiâu-phé-phé tō chhut-sì... Kan-ta chhiong-móa kiau-iām ê sî-chūn, i chiah boeh chhut-hian. tio̍h! I sī chiok iau-kiau ê! I ê bí-sek ē-tàng î-chhî chē-chē kang koh chē-chē kang.

Chi̍t chá-khí, tú-hó tī ji̍t-chhut ê sî, i buh--chhut-lâi lah.

"Ha! Góa iáu bōe khùn-chhéⁿ... Sit-lé... Góa ê hoe-pān iáu bōe se-hó..."

Sió ông-chú khòaⁿ kah gāng-gāng:

"Lí chiâⁿ súi!"

"Sī o͘h?" he hoe khin-siaⁿ ìn.

Sió ông-chú siūⁿ kóng, i bô chin kheh-khì, m̄-koh chin hō͘ lâng sim-tāng.

"Góa siong-sìn, taⁿ sī chia̍h chá-tǹg ê sî-kan" i sûi koh kóng, "Lí kám m̄-chai-iáⁿ góa su-iàu siáⁿ?..."

Sió ông-chú soah bīn-âng, tō kín khì chhōe ak-chúi koàn the̍h chúi lâi ak hoe.

Án-ne i iau-kiû tang iau-kiû sai, chin kín tō pìⁿ kah sió- ông-chú chin sin-khó͘.

Chhiūⁿ kóng, ū chi̍t kang kóng kàu i ê sì-ki chhì, i kā sió ông-chú kóng:

"Ū jiáu ê hó͘ ē lâi!..."

"Góa ê hêng-seng téng-koân bô hó͘, hó͘ mā bē chia̍h chháu." sió ông-chú kā kóng.

"Góa m̄-sī chháu," hoe khin-siaⁿ ìn.

"Sit-lé lah..."

"Góa m̄ kiaⁿ hó͘, góa kiaⁿ siuⁿ thàu ê hong. Lí ū jia hong--ê bô?"

"Kiaⁿ siuⁿ thàu ê hong tùi chháu-bo̍k chin put-hēng," sió ông-chú sim-nih siūⁿ. "Chit châng hoe chin nńg-chiáⁿ..."

"Ta̍k àm lí thè góa khàm po-lê-khàm. Lín chia chin kôaⁿ. Tī goán hia..."

I bô koh kóng lo̍h. I lâi ê sî sī chéng-chí, bô khó-lêng chai-iáⁿ pa̍t ê sè-kài. Pháiⁿ-sè ka-tī kóng pe̍h-chha̍t, i khām-sàu koh khām sàu, hō͘ sió ông-chú kám-kak pháiⁿ-sè.

"Lí ū jia-hong--ê bô?"

"Góa boeh khì the̍h, m̄-koh lí teh kóng-ōe!"

Hit sî i koh tōa sàu, ūi tio̍h hō͘ sió ông-chú liông-sim put-an.

Án-ne, sió ông-chú sui-jiân ài-sim móa-móa, soah hiâm-gî hoe. I chù-tiōng bô iàu-kín ê ōe, soah piàn kah ka-tī bô hoaⁿ-hí.

"Siōng-hó chū thâu góa tō mài thiaⁿ--i," chi̍t kang i kă kóng, "M̄-thang thiaⁿ hoe ê ōe. Khòaⁿ in koh phīⁿ in tō hó. Góa ê hoe hō͘ hêng-seng ū phang bī, tān-sī góa bē-hiáu thang hiáng-siū.

"I kóng jiáu ê tāi-chì jiá góa khùn-jiáu, eng-kai sī ài kám-tōng tio̍h góa."

I koh kă kóng sim-lāi sū:

"Hit chūn góa siáⁿ mā m̄-chai! Góa eng-kai khòaⁿ i ê hêng-ūi, m̄ sī kan-ta thiaⁿ i ê ōe. I hō͘ góa phang-bī kah kong-bêng. Góa bô eng-kai lī-khui. Góa eng-kai ùi i kā góa tiau kó͘-tóng lāi-té ioh chhut i ê ài-ì. He hoe chin mâu-tún. M̄-koh góa siuⁿ siàu-liân, m̄-chai thang ài i!"

第 8 章彼花真特別

我真緊 tō bat 著彼種花. 小王子 ê 行星, hia ê 花一直攏真簡單, kan-ta 有一排花瓣; in 袂佔位, mā 袂惹人. 花 tī 早起時開 tī 草埔 nih, 到暗花 tō 落 ah. M̄-koh 有一工, m̄ 知 tó 來 ê, 煞發出一个新 ê 花穎, 小王子斟酌看伊 ê 芽, kah 別个攏無仝. 這有可能是新品種 ê pachilu.

M̄-koh 花叢真緊 tō 無 koh 大, tō 開始欲開花 ah. 小王子看彼花莓一直大, 感覺有神奇 ê 物件會出現, m̄-koh 彼花 bih tī 青色房間猶 teh 打扮. 伊用心選伊 ê 色彩, 慢慢仔穿衫, 一片一片戴伊 ê 花瓣. 伊無愛像鴉片花 án-ne 皺 phé-phé tō 出世... Kan-ta 充滿嬌艷 ê 時陣, 伊才欲出現. 著! 伊是足妖嬌 ê! 伊 ê 美色 ē-tàng 維持濟濟工 koh 濟濟工.

一早起, 拄好 tī 日出 ê 時, 伊 buh 出來 lah.

"Ha! 我猶未睏醒... 失禮... 我 ê 花瓣猶未梳好..."

小王子看 kah 愣愣:

"你誠媠!"

"是 o͘h?" 彼花輕聲應.

小王子想講, 她無真客氣, m̄-koh 真予人心動.

"我相信, taⁿ 是食早頓 ê 時間" 她隨 koh 講, "你敢 m̄ 知影我需要啥?..."

小王子煞面紅, tō 緊去 chhōe 沃水罐提水來沃花.

Án-ne 她要求東要求西, 真緊 tō pìⁿ kah 小王子真辛苦.

像講, 有一工講到她 ê 四枝刺, 她 kā 小王子講:

"有爪 ê 虎會來!..."

"我 ê 行星頂懸無虎, 虎 mā 袂食草." 小王子 kā 講.

"我 m̄ 是草," 花輕聲應.

"失禮 lah..."

"我 m̄ 驚虎, 我驚 siuⁿ 透 ê 風. 你有遮風 ê 無?"

"驚 siuⁿ 透 ê 風對草木真不幸," 小王子心 nih 想. "這叢花真軟 chiáⁿ..."

"逐暗你替我 khàm 玻璃 khàm. 恁 chia 真寒. Tī 阮 hia..."

她無 koh 講落. 她來 ê 時是種子, 無可能知影別个世界. 歹勢家己講白賊, 她 khām 嗽 koh khām 嗽, 予小王子感覺歹勢.

"你有遮風 ê 無?"

"我欲去提, m̄-koh 你 teh 講話!"

彼時 i koh 大嗽, 為著予小王子良心不安.

Án-ne, 小王子雖然愛心滿滿, 煞嫌疑花. 伊注重無要緊 ê 話, 煞變 kah 家己無歡喜.

"上好自頭我 tō 莫聽她," 一工伊 kă 講, "M̄ 通聽花 ê 話. 看 in koh 鼻 in tō 好. 我 ê 花予行星有芳味, 但是我袂曉通享受.

"她講爪 ê 代誌惹我困擾, 應該是愛感動著我."

伊 koh kă 講心內事:

"彼陣我啥 mā m̄ 知! 我應該看她 ê 行為, m̄ 是 kan-ta 聽她 ê 話. 她予我芳味 kah 光明. 我無應該離開. 我應該 ùi 她 kā 我刁古董內底 ioh 出她 ê 愛意. 彼花真矛盾. M̄-koh 我 siuⁿ 少年, m̄ 知通愛她!"

VIII

MI TRE rapide lernis pli bone koni tiun floron. De ĉiam kreskadis sur la planedo de la eta princo floroj tre simplaj, ornamitaj per unu sola vico da petaloj, okupantaj malmulte da spaco kaj ĝenantaj neniun. Ili aperis iumatene en la herbo kaj poste velkis tiuvespere. Sed tiu ĉi ekĝermis unu tagon el semo alblovita Dio-scias-de-kie, kaj la eta princo tre atente observis tiun ŝoson, kiu ne similis al la aliaj. ĝi povis estis nova specio de baobabo.

Sed la arbusteto baldaŭ ĉesis kreski kaj komencis prepari floron. La eta princo, kiu ĉeestis la elvolviĝon de granda burĝono, ja sentis, ke iu mirakla aĵo ekaperos el ĝi, sed la floro, ŝirmata per sia verda ĉambro, senfine longe preparadis sian belecon. Ĝi zorge elektadis siajn kolorojn. Ĝi malrapide vestadis sin, ĝi taŭge surmetadis siajn petalojn unu post unu. Ĝi ne volis naskiĝi tute ĉifita, kiel la papavetoj... Ĝi ne volis aperi alie, ol plene radianta de beleco. Jes ja! Ĝi estis tre koketa! Ĝia mistera tualetado do daŭris tagojn kaj tagojn.

Kaj unu matenon, precize dum sunleviĝo jen ĝi ekaperis.

"Ha! mi apenaŭ vekiĝis... Mi pardonpetas... Mi ankoraŭ estas tute malkombita..."

Tiam la eta princo ne povis teni sian admiron:

"Kiel bela vi estas!".

"Ĉu ne?" milde respondis la floro.

La eta princo ja divenis, ke ĝi ne estas tro modesta, sed ĝi estis tiel kortuŝa!

"Estas nun, mi kredas, la horo de la matenmanĝo" - ĝi baldaŭ aldonis - "Ĉu vi bonvolus atenti pri mi?..."

Kaj la eta princo, tute konfuzita, iris por verŝilo da freŝa akvo kaj alportis ĝin al la floro.

Tiel sufiĉe baldaŭ ŝi suferigis lin per sia iom ofendiĝema malmodesteco.

Iutage, ekzemple, parolante pri siaj kvar dornoj, ĝi diris al la eta princo:

"Tigro, kun siaj ungegoj, ja povos veni!..."

"Ne troviĝas tigroj sur mia planedo, kaj tigroj herbon ne manĝas." kontraŭdiris la eta princo.

"Mi ne estas herbo," milde respondis la floro.

"Pardonu al mi..."

"Mi neniel timas tigrojn sed ja abomenas trablovojn. Ĉu vi ne havas ventŝirmilon por mi?"

"Abomeni trablovojn estas por planto malfeliĉa afero," rimarkigis al si la eta princo. "Tiu ĉi floro estas sufiĉe malfacila..."

"Ĉiuvespere vi devos meti super min kloŝon. ĉe vi estas tre malvarme, malbone provizite. Tie, de kie mi devenas..."

Sed ĝi ĉesis paroli. Ĝi venis kiel semo. Ĝi nenion povus scii pri aliaj mondoj. Hontante pro kaptiĝo ĉe la preparo de tiel naiva mensogo, ĝi tusis du-tri-foje por malpravigi la etan princon:

"Cu vi havas ventŝirmilon?"

"Mi estis ironta por ĝi, sed vi parolis al mi!"

Tiam ĝi troigis sian tusadon, por - spite ĉion - trudi al li konscienc-riproĉojn.

Tiel la eta princo, malgraŭ sia amo plena de bonvolo, baldaŭ sentis dubojn pri la floro. Li akceptadis negravajn vortojn serioze, kaj pro tio fariĝis tre malfeliĉa.

"Pli bone se mi ne estus aŭskultinta ĝin," li iutage konfidis al mi, "oni neniam aŭskultu florojn. Ilin oni nur rigardu kaj flaru. La mia aromis mian planedon, sed mi ne sciis ĝoji pro tio.

"Tiu afero pri ungegoj, kiu tiel multe incitis min, estus ja kortuŝinta min."

Li ankoraŭ konfidis al mi:

"Mi tiam kapablis nenion kompreni! Mi estu prijuĝinta ĝin laŭ ĝiaj agoj, ne laŭ ĝiaj paroloj. Al mi ĝi donu aromon kaj helon. Mi neniam estu forkurinta. Mi estu diveninta ĝian amemon anstataŭ ĝiaj stultegaj ruzoj. La floroj estas tiel memkontraŭdiraj! Sed mi estis tro juna por kapabli ami ĝin!"

Sió Ông-chú | 小王子

Tuesday, May 8, 2018