第 16 章 地球偌大

Tē 16 Chiong Tē-kiû gōa tōa

Tē chhit lia̍p hêng-seng tō-sī Tē-kiû lah.

Tē-kiû m̄-sī it-poaⁿ ê hêng-seng! I ê téng-koân ū chi̍t-pah cha̍p-it ê kok-ông (tong-jiân, lán m̄-thang bē-kì-tit mā-ū o͘-lang kok-ông!), chhit-chheng ê tē-lí-ha̍k-ka, káu-cha̍p bān ê seng-lí-lâng, chhit-pah gō͘-cha̍p bān ê chiú-tô͘, kah saⁿ-ek chi̍t-chheng chi̍t-pah bān ê hong-sîn lâng, iā tō-sī ū jī-cha̍p ek ê tōa-lâng.

Ūi-tio̍h boeh hō͘ lí chai Tē-kiû ū gōa-tōa, góa kā lí kóng, tī hoat-bêng tiān-khì í-chêng, tī la̍k tōa-chiu lóng-chóng ài ûi-chhî chi̍t-tīn ê kò͘-teng-oân, lóng-chóng ū sì-cha̍p la̍k bān nn̄g-chheng gō͘-pah cha̍p-it lâng.

In hn̄g-hn̄g khòaⁿ--khí-lâi chin chòng-koan. Chit tīn lâng ê tōng-chok ná chhiūⁿ thiàu balet-bú hiah chéng-chê. Siōng tāi-seng sī Sin-Zeland kah Australia ê kò͘-teng-oân. Tiám-liáu in tō khì khùn. Koh-lâi lûn-tio̍h balet-bú ê sī Tiong-kok kah Siberia ê kò͘-teng-oân. In mā thè-tiûⁿ liáu, tō ōaⁿ Rusía kah Indo. Koh-lâi sī Afrika kah Europa, koh Lâm- kah Pak-Amerika. In ê chhut-tiûⁿ lóng bē têng-tâⁿ--khì. Si̍t-chāi chòng-koan.

Kan-ta Pak-ke̍k ê ûi-it kò͘-teng-oân hām i tī Lâm-ke̍k ê tông-sū seng-oa̍h êng-êng: in chi̍t-nî kan-ta kang-chok nn̄g-pái.

16a

--

第 16 章 地球偌大

第七粒行星 tō 是地球 lah.

地球 m̄ 是一般 ê 行星! 伊 ê 頂懸有一百十一个國王 (當然, 咱 m̄ 通袂記得 mā 有烏人國王!), 七千个地理學家, 九十萬个生理人, 七百五十萬个酒徒, kah 三億一千一百萬个風神人, 也 tō 是有二十億个大人.

為著欲予你知地球有偌大, 我 kā 你講, tī 發明電氣以前, tī 六大洲攏總愛維持一陣 ê 顧燈員, 攏總有四十六萬兩千五百十一人.

In 遠遠看起來真壯觀. 這陣人 ê 動作 ná 像跳 balet 舞 hiah 整齊. 上代先是新 Zeland kah Australia ê 顧燈員. 點了 in tō 去睏. Koh 來輪著 balet 舞 ê 是中國 kah Siberia ê 顧燈員. In mā 退場了, tō 換 Rusía kah Indo. Koh 來是 Afrika kah Europa, koh 南 kah 北 Amerika. In ê 出場攏袂重耽去. 實在壯觀.

Kan-ta 北極 ê 唯一顅燈員和伊 tī 南極 ê 同事生活閒閒: in 一年 kan-ta 工作兩擺.

16a

--

XVI

LA SEPA planedo estis do Tero.

Tero ne estas ajneca planedo! Oni nombras sur ĝi cent dek unu reĝojn (sen forgesi la nigrajn - kompreneble!), sep mil geografojn, naŭcent mil negocistojn, sep milionojn kaj duono da ebriuloj kaj tricent dek unu milionojn da malmodestuloj, tio estas: duo da miliardoj da grandpersonoj.

Por doni al vi ideon pri la dimensioj de Tero, mi diros al vi, ke, antaŭ ol oni inventis elektron, estis necese vivteni sur ĉiuj ses kontinentoj veran armeon de kvarcent sesdek du mil kvincent dek unu lanternistoj.

De malproksime tio faris belegan efekton. La movoj de tiu armeo estis regulaj kiel tiuj de operbaleto. Unuavice venis la lanternistoj de Nov-Zelando kaj Aŭstralio. Poste, eklumiginte siajn lanternojn, ili iris dormi. Tiam la lanternistoj de Ĉinio kaj Siberio siavice ekpartoprenis en la baleto. Kaj ankaŭ ili malaperis en la kulisojn. Tiam venis la vico de la lanternistoj el Rusio kaj Hindujo. Kaj la vico de tiuj de Afriko kaj Eŭropo. Kaj tiuj el Sud-Ameriko. Kaj ili neniam eraris pri siaj vicoj por eniri sur la scenejon. Estis grandioze.

Nur la lanternisto de la unusola lanterno ĉe Nordpoluso kaj lia kolego ĉe Sudpoluso vivis malzorge kaj pigre: ili laboris po du fojoj ĉiujare.

16a

--