第 17 章 拄著蛇

Tē 17 Chiong Tú tio̍h chôa

Ūi tio̍h boeh tián khiáu, lán ū-sî ē sió-khóa khah phòng-hong. Kā lí kóng kò͘-teng-oân ê sî, góa mā bô chin láu-si̍t. Góa án-ne kóng, ū khó-lêng hō͘ m̄-bat Tē-kiû ê lâng chhò-gō͘ ê koan-liām. Lâng chiàm Tē-kiû chin chió ê khong-kan. Jû-kó tòa Tē-kiû ê jī-cha̍p ek lâng chi̍p-ha̍p khiā chò-hóe, chí-iàu ū jī-cha̍p eng-lí sù-hong ê só͘-chāi tō ū-kàu ah. Tī Thài-pêng-iûⁿ ê sió-tó tō ū-kàu chi̍p-ha̍p só͘-ū ê lâng ah.

Tong-jiân, tōa-lâng bē siong-sìn lí. In siong-sìn kóng, in chiàm chin tōa ê khong-kan. In siūⁿ kóng, in chhin-chhiūⁿ pachilu hiah-nī tōa. Lí ē-sái kiàn-gī in sǹg khòaⁿ-māi. In lóng kah-ì sò͘-jī. M̄-koh lí m̄-bián lōng-hùi sî-kan. He bô pit-iàu. Li ē-sái siong-sìn góa.

Chū án-ne, sió ông-chú lâi-kàu Tē-kiû, lóng bô tú-tio̍h lâng. I khai-sí hoân-ló, sī-m̄-sī lâi-kàu m̄-tio̍h lia̍p ê hêng-seng, hit-sî i khòaⁿ tio̍h soa-po͘ téng ū ná goe̍h-kng ê kim-khian teh siám-sih.

"Àm-an!" sió ông-chú hó-lé chio-ho͘.

"Àm-an" chôa kóng.

"Chia sī siáⁿ-mi̍h hêng-seng?" sió ông-chú mn̄g.

"Chia sī Tē-kiû, sī Afrika," chôa ìn.

"Ha! Tē-kiû téng-koân bô lâng sī-m̄?"

"Chia sī soa-bo̍k. Bô lâng tòa chia. Tē-kiû chin tōa," chôa kóng.

Sió ông-chú chē tī chio̍h-thâu téng, gia̍h thâu khòaⁿ thiⁿ:

"Góa hòⁿ-kî," i kóng, "thiⁿ chheⁿ teh sih, sī boeh ho͘ ta̍k-ê chhōe ka-tī ê chheⁿ. Lí khòaⁿ, góa ê hêng-seng tī hia! Tī lán ê téng-koân... M̄-koh he chiâⁿ hn̄g!"

"I chiâⁿ súi," chôa kóng. "Lí lâi chia boeh chhòng-siáⁿ?"

"Góa kah chi̍t châng hoe teh oan," sió- ông-chú kóng.

"Ha!" chôa kóng.

Nn̄g lâng lóng tiām-tiām.

Āu-lâi sió ông-chú koh kóng:

"Lâng lóng tī tó? Soa-bo̍k hông kám-kak chiâⁿ hi-bî..."

"Kah lâng chò-hóe mā ē kám-kak hi-bî," chôa kóng.

17a

Sió ông-chú kim-kim kā khòaⁿ:

"Lí sī kî-koài ê tōng-bu̍t, sán-kah ná chéng-thâu-á," āu-lâi i kóng.

"M̄-koh góa pí kok-ông ê chéng-thâu-á khah ū la̍t." chôa kóng.

Sió ông-chú chhiò--chhut-lâi:

"Lí bô siáⁿ la̍t... liân kha tō bô neh... lí kám ē kiâⁿ-lō͘?"

"Góa ē-tàng pí chûn chài lí khì khah hn̄g ê só͘-chāi," chôa kóng.

I tîⁿ tī sió ông-chú ê kha-ba̍k, ná kim-khoân:

"Góa bak tio̍h ê lóng ē piàn-chò i pún-lâi ê thô͘," chôa koh kóng. "M̄-koh lí chin sûn-kiat, lí ùi thiⁿ-chheⁿ lâi..."

Sió ông-chú tiām-tiām bô ìn.

"Góa tông-chêng lí, ko͘-toaⁿ tī chit lia̍p chio̍h-thâu Tē-kiû. Lí nā su-liām lí ê hêng-seng, góa ē-tàng pang-chō͘ lí. Góa ē-tàng..."

"Ho! Góa liáu-kái," sió ông-chú kóng, "sī án-chóaⁿ lí kóng-ōe lóng ná bī-chhai?"

"Góa lóng ū tap-àn," chôa kóng.

Nn̄g ê chū án-ne koh tiām-tiām.

--

第 17 章 拄著蛇

為著欲典巧, 咱有時會小可較膨風. Kā 你講顧燈員 ê 時, 我 mā 無真老實. 我 án-ne 講, 有可能予 m̄-bat 地球 ê 人錯誤 ê 觀念. 人佔地球真少 ê 空間. 如果 tòa 地球 ê 二十億人集合徛做伙, 只要有二十英里四方 ê 所在 tō 有夠 ah. Tī 太平洋 ê 小島 tō 有夠集合所有 ê 人 ah.

當然, 大人袂相信你. In 相信講, in 佔真大 ê 空間. In 想講, in 親像 pachilu hiah-nī 大. 你 ē-sái 建議 in 算看覓. In 攏佮意數字. M̄-koh 你 m̄ 免浪費時間. 彼無必要. 你 ē-sái 相信我.

自 án-ne, 小王子來到地球, 攏無拄著人. 伊開始煩惱, 是 m̄ 是來到 m̄-thio̍h 粒 ê 行星, 彼時伊看著沙埔頂有若月光 ê 金圈 teh 閃爍.

"暗安!" 小王子好禮招呼.

"暗安" 蛇講.

"遮是啥物行星?" 小王子問.

"遮是地球, 是 Afrika," 蛇應.

"Ha! 地球頂懸無人是 m̄?"

"遮是沙漠. 無人 tòa 遮. 地球真大," 蛇講.

小王子坐 tī 石頭頂, gia̍h 頭看天:

"我好奇," 伊講, "天星 teh 爍, 是欲予逐个揣家己 ê 星. 你看, 我 ê 行星 tī 遐! Tī 咱 ê 頂懸... M̄-koh 彼誠遠!"

"伊誠媠," 蛇講. "你來遮欲創啥?"

"我 kah 一叢花 teh 冤," 小王子講.

"Ha!" 蛇講.

兩人攏恬恬.

後來小王子 koh 講:

"人攏 tī tó? 沙漠 hông 感覺誠稀微..."

"Kah 人做伙 mā 會感覺稀微," 蛇講.

17a

小王子金金 kā 看:

"你是奇怪 ê 動物, 瘦 kah ná chéng 頭仔," 後來伊講.

"M̄-koh 我比國王 ê chéng 頭仔較有力." 蛇講.

小王子笑出來:

"你無啥力... 連跤 tō 無 neh... 你敢會行路?"

"我 ē-tàng 比船載你去較遠 ê 所在," 蛇講.

伊纏 tī 小王子 ê 跤目, 若金環:

"我 bak 著 ê 攏會變做伊本來 ê 塗," 蛇 koh 講. "M̄-koh 你真純潔, 你 ùi 天星來..."

小王子恬恬無應.

"我同情你, 孤單 tī 這粒石頭地球. 你若思念你 ê 行星, 我 ē-tàng 幫助你. 我 ē-tàng..."

"Ho! 我了解," 小王子講, "是按怎你講話攏 ná 謎猜?"

"我攏有答案," 蛇講.

兩个自 án-ne koh 恬恬.

--

XVII

KIAM oni volas spriti, oni foje mensogas iom. Mi ne estis tre honesta, parolante al vi pri la lanternistoj. Mi riskas doni malĝustan ideon pri nia planedo al tiuj, kiuj ne konas ĝin. La homoj okupas tre malmulte da spaco sur la Tero. Se la duo da miliardoj da homoj, kiuj loĝas sur la Tero, starus iom dense kiel por mitingo, entenus ilin facile publika placo longa kaj larĝa dudek mejlojn. Oni povus amasigi la tutan homaron sur la plej malgranda pacifika insuleto.

Kompreneble, la grandpersonoj ne kredos vin. Ili kredas, ke ili okupas multe da spaco. Ili vidas sin gravaj, kiel baobaboj. Vi do konsilos al ili kalkuli. Ili amegas ciferojn: tio plaĉos al ili. Sed vi ne perdu vian propran tempon. Estas senutile. Vi fidas min.

Do, la eta princo, alveninte sur Teron, miris vidante neniun. Li jam ektimis, ke li eraris pri la planedo, kiam lunkolora ringo ekmoviĝetis sur la sablo.

"Bonan nokton!" trafe-maltrafe diris la eta princo.

"Bonan nokton," diris la serpento.

"Sur kiun planedon mi falis?" demandis la eta princo.

"Sur Teron, en Afriko," respondis la serpento.

"Ha!... Ĉu do estas neniu sur la Tero?"

"Ĉi tie estas dezerto. Neniu troviĝas en dezertoj. Tero estas granda," diris la serpento.

La eta princo sidiĝis sur ŝtonon kaj levis siajn okulojn al la ĉielo:

"Mi demandas min," li diris, "ĉu la steloj brilas por ke ĉiu povu iam retrovi la sian. Rigardu mian planedon! Ĝi estas ĝuste super ni... Sed kiel malproksime ĝi estas!"

"Ĝi estas bela," diris la serpento. "Kial vi venis ĉi tien?"

"Mi havas malfacilaĵojn kun certa floro," diris la eta princo.

"Ha!" diris la serpento.

Kaj ili silentis.

Fine la eta princo reparolis:

"Kie estas homoj? Oni estas iom soleca en la dezerto..."

"Oni estas soleca ankaŭ inter homoj," diris la serpento.

17a

La eta princo longe rigardis ĝin:

"Vi estas stranga besto, maldika kiel fingro," li fine diris.

"Sed mi estas pli potenca, ol fingro de reĝo," diris la serpento.

La eta pinco ekridetis:

"Vi ne estas tre potenca... vi eĉ ne havas krurojn... vi eĉ ne povas vojaĝi..."

"Mi povas konduki vin pli malproksimen ol ŝipo," diris la serpento.

Ĝi volviĝis ĉirkaŭ maleolo de la eta princo kiel ora braceleto:

"Kiun mi tuŝas, tiun mi redonas al tero, el kiu li devenas," ĝi aldonis. "Sed vi estas pura kaj venas de stelo..."

La eta princo nenion respondis.

"Mi kompatas vin, tiel solan sur ĉi tiu granita Tero. Mi povas iam helpi vin, se vi tro nostalgios pri via planedo. Mi povas..."

"Ho! Mi sufiĉe bone komprenis," diris la eta princo, "sed kial vi ĉiam sprimiĝas per enigmoj?"

"Mi solvas ilin ĉiujn," diris la serpento.

Kaj ili eksilentis.

--