Thursday, May 24, 2018

第 24 章 揣水井


Tē 24 Chiong Chhōe chúi-chéⁿ
Tī soa-bo̍k kò͘-chiong ê tē peh kang, lim liáu chòe-āu chi̍t tih chúi, góa ná thiaⁿ i kóng thui-siau-oân ê kò͘-sū:
"Ho," góa kā sió ông-chú kóng, "lí ê kò͘-sū chiâⁿ súi, m̄-koh góa iáu sī bē-tàng siu-lí hó góa ê hui-hêng-ki, taⁿ góa í-keng bô siáⁿ thang lim lah, nā ē-tàng bān-bān-á kiâⁿ kàu chúi-chôaⁿ, góa mā ē chin hoaⁿ-hí."
"Goán pêng-iú hô͘-lî..." li kă kóng.
"Sè-hàn-ê, lán mài koh kóng hô͘-lî!"
"Sī án-chóaⁿ?"
"Lán chin kín tō ē chhùi-ta--sí..."
I thiaⁿ bô góa kóng ê ì-sù, ìn góa kóng:
"Tō kóng tit-boeh sí ah, ū pêng-iú mā sī chin hó. Ū hô͘-lî chò pêng-iú, góa chin boán-ì..."
"I m̄-chai hûi-hiám," góa án-ne siūⁿ. "I lóng bē iau, mā bē chhùi-ta. Chí-iàu chi̍t tiám-á ji̍t-thâu, i tō ū-kàu ah."
M̄-koh i khòaⁿ góa, ìn góa teh siūⁿ ê:
"Góa mā teh chhùi-ta... lán lâi-khì chhōe chúi-chéⁿ..."
Góa pí chhiú-sè kóng chin thiám: "Ti soa-bo̍k nih sûi-ì chhōe chúi-chéⁿ bô ì-gī." M̄-koh goán iáu-sī chhut-hoat.
Tiām-tiām kiâⁿ kúi-nā tiám-cheng, thiⁿ àm, chheⁿ chhut-lâi. Chhùi-ta kah hoat-sio, góa khòaⁿ thiⁿ-chheⁿ ná teh bîn-bāng. Thâu-khak té siūⁿ tio̍h sió ông-chú tú-chiah kóng ê ōe:
"Lí mā ē chhùi-ta sioh?" góa mn̄g i. I bô hôe-tap, chí sī kóng:
"Chúi tùi sim mā hó..."
Góa bô liáu-kái, m̄-koh góa bô kóng siáⁿ... góa chai-iáⁿ, mn̄g i mā bô hāu.
I chin thiám ah. I chē--lo̍h-lâi. góa chē i ê sin-piⁿ. Tiām chi̍t-khùn liáu, i kóng:
"Thiⁿ-chheⁿ chiâⁿ súi, sī in-ūi ū bó͘ chi̍t lúi bô lâng khòaⁿ tio̍h ê hoe..."
"Tio̍h," góa ìn, jiân-āu tiām-tiām khòaⁿ goe̍h-kng ē-bīn ê têng-têng soa-phiâⁿ.
"Soa-bo̍k mā chin súi..." i koh kóng.
Bô m̄-tio̍h. Góa ài soa-bo̍k. Chē tī soa-pho téng, siáⁿ lóng khòaⁿ bô, siáⁿ lóng thiaⁿ bô. Tiām-tiām tiong-kan, ná ū siáⁿ teh hoat-kng...
"Hō͘ soa-bo̍k piàn súi ê," sió ông-chú kóng, "sī in-ūi i ū chhàng chi̍t ê chúi-chéⁿ..."
Góa hut-jiân hòⁿ-kî hit ê soa nih ê hoat-kng. Gín-á sî, góa tòa tī kó͘-chá chhù, thiaⁿ kóng, lāi-té ū tâi pó-chōng. Tong-jiân, m̄-bat ū lâng khì óe, khó-lêng mā m̄-bat khì chhōe. M̄-koh i hō͘ kui-keng chhù sîn-pì-kám. Góa ê chhù tī i ê sim lāi-té ū chi̍t-ê pì-bi̍t...
"Tio̍h," góa kā sió ông-chú kóng, "M̄-koán sī chhù, thiⁿ-chheⁿ, a̍h-sī soa-bo̍k, hō͘ in súi ê, sī khòaⁿ bē tio̍h ê!"
"Lí kah góa ê hô͘-lî ì-kiàn kāng-khoán, góa chin boán-ì," i kóng.
In-ūi sió ông-chú khùn--khì, góa kā phō-tio̍h, kè-sio̍k kiâⁿ. Góa sim-chêng ke̍k-tōng. Góa ká-ná sī phō chi̍t-ê chhùi-jio̍k ê pó-pòe, bē su Tē-kiû siōng bô pí che khah chhùi-jio̍k ê mi̍h-kiāⁿ. Tī goe̍h-kng ē-bīn, góa khòaⁿ i pe̍h-chhang-chhang ê hia̍h-thâu, kheh-kheh ê ba̍k-chiu, tòe hong tín-tāng ê thâu-chang, góa ka-tī kóng: "Góa khòaⁿ ê chí-sī gōa-khak. Chòe tiōng-iàu ê sī khoaⁿ bē tio̍h ê..."
In-ūi i pòaⁿ-ha̍p ê chhùi chhiò-chhiò, góa koh ka-tī kóng: "Khùn-khì ê ông-chú hō͘ góa kám-tōng ê, sī i tùi hoe ê tiong-sim -- i ê sin-khu liân khùn-khì to chhiūⁿ teng-hóe sàn-hoat chhut mûi-kùi ê hêng-iáⁿ..." Án-ne góa koh-khah kám-kak i ê chhùi-jio̍k. Teng-hóe ài jia tio̍h, bián-tit hō͘ hong chhoe-sit...
It-ti̍t kiâⁿ, kàu thiⁿ-kng, góa chhōe tio̍h chúi-chéⁿ.
--

第 24 章 揣水井
沙漠故障 ê 第八工, 啉了最後一滴水, 聽伊講推銷員 ê 故事:
"Ho," 小王子講, "ê 故事誠媠, m̄-koh 我猶是 bē-tàng 修理好我 ê 飛行機, 今我已經無啥通啉 lah, ē-tàng 慢慢仔行到水泉, 會真歡喜."
"阮朋友狐狸..." .
"細漢 ê, 咱莫 koh 講狐狸!"
"是按怎?"
"咱真緊 會喙焦死..."
伊聽無我講 ê 意思, 應我講:
"Tō 講得欲死 ah, 有朋友 是真好. 有狐狸做朋友, 我真滿意..."
"知危險," án-ne . "伊攏袂 iau, mā 袂喙焦. 只要一點仔日頭, 有夠 ah."
M̄-koh 伊看我, 應我 teh ê:
"mā teh ... 咱來去揣水井..."
我比手勢講真 thiám: "Ti 沙漠 nih 隨意揣水井無意義." M̄-koh 阮猶是出發.
恬恬行幾若點鐘, 天暗, 星出來. 喙焦 kah 發燒, 我看天星 ná teh 眠夢. 頭殼底想著小王子拄才講 ê :
"會喙焦 sioh?" 我問伊. 伊無回答, 只是講:
"水對心 ..."
我無了解, m̄-koh 我恬恬... 我知影, 問伊 無效.
伊真 thiám ah. 伊坐落來. 我坐伊 ê 身邊. 恬一睏了, 伊講:
"天星誠媠, 是因為有某一蕊無人看著 ê ..."
"," 我應, 然後恬恬看月光下面 ê 重重沙坪.
"沙漠真媠..." koh .
. 我愛沙漠. 沙坡頂, 啥攏看無, 啥攏聽無. 恬恬中間, ná 有啥 teh 發光...
"予沙漠變媠 ê," 小王子講, "是因為伊有藏一个水井..."
我忽然好奇彼个沙 nih ê 發光. 囡仔時, tòa tī 古早厝, 聽講, 內底有埋寶藏. 當然, m̄-bat 有人去挖, 可能 mā m̄-bat 去揣. M̄-koh 伊予規間厝神祕感. ê ê 心內底有一个祕密...
"," 小王子講, "M̄ 管是厝, 天星, 抑是沙漠, in ê, 是看袂著 ê!"
"kah ê 狐狸意見仝款, 我真滿意," 伊講.
因為小王子睏去, 抱著, 繼續行. 我心情激動. ká-ná 是抱一个脆弱 ê 寶貝, 袂輸地球上無比這較脆弱 ê 物件. Tī 月光下面, 我看伊白蔥蔥 ê 額頭, 瞌瞌 ê 目睭, 綴風振動 ê 頭鬃, 我家己講: "我看 ê 只是外殼. 最重要 ê 是看袂著 ê..."
因為伊半合 ê 喙笑笑, koh 家己講: "睏去 ê 王子予我感動 ê, 是伊對花 ê 忠心 -- ê 身軀連睏去都像燈火散發出玫瑰 ê 形影..." Án-ne koh 較感覺伊 ê 脆弱. 燈火愛遮著, 免得予風吹熄...
一直行, 到天光, 我揣著水井.
--

XXIV
ESTIS la oka tago ekde mia paneo en la dezerto, kaj mi estis aŭskultinta la rakonton pri la vendisto, trinkante la lastan guton de mia akvoprovizo:
"Ho," mi diris al la eta princo, "viaj memoraĵoj ja estas beletaj, sed mi ankoraŭ ne riparis mian aviadilon, mi havas nenion plu por trinki, kaj ankaŭ mi estus feliĉa, se mi povus paŝi tute malrapide al fontano!"
"Mia amiko la vulpo..." li diris al mi.
"Mia etulo, ne temas plu pri la vulpo!"
"Kial?"
"Ĉar ni baldaŭ mortos pro sojfo..."
Li ne komprenis mian rezonadon kaj respondis al mi:
"Estus bone, ke oni havis amikon, eĉ se oni estas baldaŭ mortonta. Mi estas tre kontenta, ke mi havis amikon vulpo..."
"Li ne taksas la danĝeron," mi pensis. "Li neniam malsatas, nek iam soifas. Iom da suno sufiĉas al li..."
Sed li rigardis min kaj respondis al mia penso:
"Ankaŭ mi soifas... ni serĉu puton..."
Mi gestis lacece: "Estas sensence serĉi puton hazarde en la dezerta vastego." Tamen ni ekiris.
Post plurhora silenta marŝado, nokto falis kaj steloj eklumis. Mi vidis ilin kvazaŭ en sonĝo, iom febrante pro soifo. La vortoj de la eta princo dancis en mia memoro:
"Ĉu do vi ankaŭ soifas?" mi demandis lin. Sed li ne respondis al mia demando. Li simple diris:
"Akvo povas esti bona ankaŭ por la koro..."
Mi ne kompenis lian respondon, sed mi silentis... mi bone sciis, ke neniel utilus demandi lin.
Li esti laca. Li sidiĝis. Mi sidiĝis apud li. Kaj post silento li daŭrigis:
"La steloj estas belaj pro iu floro, kiun oni ne vidas..."
"Certe," mi respondis kaj sen paroli mi rigardis la faldojn de la sablo en la lunlumo.
"La dezerto estas bela..." li aldonis.
Kaj estis vere. Mi ĉiam amis dezertojn. Oni sidiĝas sur sablan ondon. Oni vidas nenion. Oni nenion aŭdas. Kaj tamen io radias en silento...
"Kio beligas dezerton," diris la eta princo, "estas, ke ĝi ie kaŝas puton..."
Mi miris subite kompreni tiun misteran radiadon de la sablo. Kiam mi estis knabeto, mi loĝis en antikva domo, kaj legendo rakontis, ke trezoro tie estis profunde enfosigita. Kompreneble, neniam iu sciis malkovri ĝin, eble eĉ nek serĉis ĝin. Sed ĝi ensorĉis la tutan domon. Mia domo kaŝis sekreton en la fundo de sia koro...
"Jes," mi diris al la eta princo, "ĉu temas pri domo ĉu pri steloj, ĉu pri dezerto, kio faras ilian belecon, estas nevidebla!"
"Mi estas kontenta, ke vi samopinias kun mia vulpo," li diris.
Ĉar la eta princo ekdormis, mi levis lin en miajn brakojn kaj denove ekiris. Mi estis emociata. Ŝajnis al mi, ke mi portas fragilan trezoron. Eĉ ŝajnas al mi ke estas nenio pli fragila sur la Tero. Mi rigardis en la lunlumo tiun palan frunton, tiujn fermitajn okulojn, tiujn harbuklojn, kiuj tremetis en vento, kaj mi diris al mi: "Tio, kion mi vidas, estas nur la ŝelo. Kio plej gravas, estas nevidebla..."
Ĉar liaj duone malfermitaj lipoj ridetis, mi ankaŭ diris al mi: "Kio tiom kortuŝas min pri la dormanta princeto, estas lia fideleco al la floro, estas bildo de rozo, kiu radias interne de li kiel flamo de lampo, eĉ kiam li dormas..." Kaj mi sentis, ke li estas eĉ pli fragila. Oni ja devas ŝirmi lampojn: ventblovo povas ilin estingi...
Kaj iranta, tagiĝe mi malkovris la puton.
--

No comments:

Post a Comment

Bo̍k-lo̍k | 目錄

Sió Ông-chú/ 小王子 原作者: Antoine de Saint-Exupéry 世界語譯者: Pierre Delaire Bo̍k-lo̍k | 目錄 Tē 1 Chiong - 第 1 章 大人叫我莫畫錦蛇 Tē 2 Chiong - 第 2 ...