第 26章 離別 ê 暗暝

Tē 26 Chiong Lī-pia̍t ê àm-mê

Chúi-chéⁿ piⁿ ū chi̍t chō kū ê chio̍h-thâu chhiûⁿ. Tē jī kang boeh-àm, góa chò-kang liáu koh lâi, hn̄g-hn̄g tō khòaⁿ tio̍h góa ê sió ông-chú chē tī téng-koân, kha kòa leh. Góa thiaⁿ tio̍h i teh kóng-ōe:

"Lí bē-kì-tit ah sioh? He m̄-sī tú-tú tī chit-ūi!"

Hut-jiân, lēng-gōa ū chi̍t ê siaⁿ, án-ne kā i ìn:

"Tio̍h ah! Tio̍h ah! Ji̍t -chí bô m̄-tio̍h, m̄-koh tē-tiám m̄-sī chia..."

Góa kiâⁿ chìn-chêng hiòng chhiûⁿ. Siáⁿ mā bô khòaⁿ tio̍h, mā bô thiaⁿ tio̍h. M̄-koh sió ông-chú koh ìn-ōe:

"Tong-jiân. Lí ē tī soa nih khòaⁿ tio̍h góa chhut-hoat ê kha-jiah. Tī hia tán góa. E-àm góa ē khì hia."

Góa liōng-iok lî chhiûⁿ jī-cha̍p kong-chhioh, iáu sī bô khòaⁿ tio̍h siáⁿ.

Tiām-tiām chi̍t khùn liáu, sió ông-chú koh kóng:

"Lí ū hó ê to̍k bô? Lí khak-tēng bē hō͘ góa kan-khó͘ siuⁿ kú?"

Góa tòng-tiām, sim-koaⁿ cha̍t-cha̍t, m̄-koh m̄-chai pòaⁿ-hāng.

"Hm, kín khì!" i kóng... "Góa boeh lo̍h-lâi!"

Hit sî góa khòaⁿ chhiûⁿ-kha, choah chi̍t tiô! Tī hia, taⁿ thâu hiòng sió ông-chú, sī chi̍t bóe saⁿ-cha̍p bió chhú-miā ê n̂g-sek ê chôa. Góa chhun chhiú liú chhèng, khí-pō͘ cháu; m̄-koh, thiaⁿ tio̍h siaⁿ, chôa sûi bān-bān-á kiu-lo̍h soa nih, ná kiu-lo̍h ê phùn-chôaⁿ, koh ûn-ûn-á soan-cháu, tī chio̍h-thâu phāng nih chhut chi̍t chūn kim-sio̍k sio khok ê siaⁿ.

26a

Góa cháu kàu chhiûⁿ, tú hó phō tio̍h góa ê siàu-iâ, i bīn-sek pe̍h-chhang-chhang ná seh.

"Siáⁿ tāi? Lí kah chôa kóng-ōe!"

Góa tháu-khui i it-ti̍t ûi tio̍h ê kim-sek ûi-kin, ùn tâm i ê pìn-piⁿ, the̍h chúi hō͘ lim. Hit sî, siáⁿ lóng m̄-káⁿ mn̄g i. I chim-chiok khòaⁿ góa, siâm góa ê ām-kún. Góa kám-kak ē tio̍h i ê sim-thiàu, ná tio̍h-chhèng, boeh sí ê chiáu-á. I kă kóng:

"Góa chin hoaⁿ-hí lí í-keng siu-lí hó lí ê enjín ah. Lí tit-boeh ē-sái tńg-chhù lah..."

"Lí ná ē chai?"

Góa khak-si̍t sī boeh lâi kā kóng, chin ì-gōa, góa í-keng sêng-kong lah!

I bô hôe-tap góa ê būn-tê, chí-sī koh-chài kóng:

"Góa mā kin-á-ji̍t boeh tńg-khì..."

Ū tiám-á iu-siong:

"Goán hia ke chin hn̄g... ke chin khùn-lân..."

Góa kám-kak te̍k-pia̍t ê tāi-chì hoat-seng lah. Góa lám tiâu i, ná chhiūⁿ teh lám gín-á, m̄-koh i ná chhiūⁿ ku̍t-lo̍h chhim-kheⁿ, góa khiu i bē-tiâu...

I kim-kim khòaⁿ góa, ná chhiūⁿ tī hn̄g-hn̄g ê só͘-chāi.

"Góa ū lí ê iûⁿ-á. Góa mā ū té iûⁿ-á ê siuⁿ-á. Iáu koh ū chhùi-om..."

I khó͘-chhiò.

Góa kú-kú tán leh, kám-kak i bān-bān-á koh ū goân-khì ah.

"Li ē kiaⁿ, sè-hàn-ê..."

Tong-jiân i ē kiaⁿ! M̄-koh i chhiò hai-hai:

"E-àm, góa ē koh khah kiaⁿ..."

Siūⁿ tio̍h ká-ná ē éng-oán sit-khì i, góa ê sim kui-ê lóng léng khí-lâi. Góa m̄-káⁿ khì siūⁿ, éng-oán bē koh thiaⁿ tio̍h he chhiò-siaⁿ. I ê chhiò siaⁿ, tùi góa oán-jiân sī soa-bo̍k ê kam-chôaⁿ.

"Sè-hàn-ê, Góa boeh koh thiaⁿ lí chhiò..."

M̄-koh i kă kóng:

"Káu e-àm í-keng kòe chi̍t nî lah. Góa ê chheⁿ ē tī góa kū-nî lo̍h-lâi ê só͘-chāi ê téng-koân..."

"Sè-hàn-ê, iú-koan chôa, iok-sok ê tē-tiám, kah chheⁿ ê tāi-chì sī ok-bāng, sī--bô?"

M̄-koh i bô hôe-tap góa mn̄g ê. I kóng:

"Tiōng-iàu ê khòaⁿ bē tio̍h..."

"Tong-jiân..."

"Tō ná hit lúi hoe. Lí nā ài tī thiⁿ-chheⁿ ê hoe, lí tō hoaⁿ-hí tī àm-sî khòaⁿ thiⁿ-téng. Só͘-ū ê thiⁿ-chheⁿ lóng ná hoe leh khui..."

"Tong-jiân..."

Tō ná chúi. Lí hō͘ góa lim ê, tō ná ùi ka-lak kah soh-á lâi ê im-ga̍k... Lí ē-kì-tit, he chiâⁿ kam-tiⁿ."

"Tong-jiân..."

"Àm-sî, lí khòaⁿ thiⁿ-chheⁿ. Góa ê chheⁿ siuⁿ sè, kí bē chhut-lâi. Án-ne mā hó. Góa ê chheⁿ sī kî-tiong chi̍t lia̍p. Án-ne, lí tō ài khòaⁿ só͘-ū ê chheⁿ... In lóng sī lí ê pêng-iú. Góa boeh hō͘ lí lé-bu̍t..."

I koh chhiò.

"Ha, sè-hàn-ê, góa kah-ì lí ê chhiò-iông!"

"He tō sī góa ê lé-bu̍t... tō ná lí hō͘ góa chúi."

"Lí boeh kóng siáⁿ?"

"Bô kāng ê lâng ū bô kāng ê thiⁿ-chheⁿ. Lí-hêng ê lâng khòaⁿ chheⁿ jīn-lō͘. Tùi pa̍t-lâng chheⁿ chí-sī sió-sió ê kng. Koh ū, chhiūⁿ kho-ha̍k-ka, chheⁿ sī giám-kiù ê khò-tê. Góa tú tio̍h ê seng-lí-lâng, chheⁿ sī châi-sán. M̄-koh, só͘-ū hiah-ê chheⁿ lóng tiām-tiām. Kan-ta lí ē ū pa̍t-lâng só͘ bô ê chheⁿ..."

" Lí boeh kóng siáⁿ?"

"Àm-sî lí gia̍h-thâu khòaⁿ thiⁿ ê sî, in-ūi góa tòa tī kî-tiong chi̍t lia̍p, tī hia chhiò, lí tō ná khòaⁿ tio̍h só͘-ū ê chheⁿ teh chhiò. Lí tō ū chē-chē chhiò bún-bún ê chheⁿ."

Án-ne, i koh chhiò.

"Tán lí siong-sim kòe liau (chá-bān ē kòe), lí ē móa-ì bat tio̍h góa. Lí éng-oán sī góa ê pêng-iú. Lí boeh kah góa tùi-chhiò. Ū-sî lí ūi tio̍h che khui thang-á... Lí ê pêng-iú ē kám-kak kî-koài, lí ná khòaⁿ thiⁿ teh chhiò. Lí tō ē kā in kóng: 'Tio̍h, chheⁿ ín-khí góa chhiò!' In siūⁿ-kóng lí teh khí-siáu. Hit-sî lí ē siūⁿ-khí kóng, che sī góa hō͘ lí ê àu chhiò-koe..."

I it-ti̍t teh chhiò.

"Góa hō͘ lí ê, m̄-nā sī chheⁿ, mā ná-chhiūⁿ sī moa thiⁿ ê lin-long-á, in ē chhiò..."

I iû-koh chhiò. Āu-lâi i chèng-keng kóng:

"E-àm... kì tio̍h... Lí mài lâi!"

"Góa bē pàng lí ka-tī!"

"Góa ē khòaⁿ khí-lâi ná chin thòng-khó͘, ná boeh sí. Tō sī án-ne. Mài lâi khòaⁿ chiah-ê, m̄ ta̍t..."

"Góa bē pàng lí ka-tī!"

Che hō͘ i hoân-ló:

"Góa kā lí kóng, mā sī in-ūi chôa. Bē-sái hō͘ i kā tio̍h lí!... Chôa lóng chin ok-to̍k... In khó-lêng ūi tio̍h hó-sńg kā lâng..."

" Góa bē pàng lí ka-tī..."

M̄-koh siūⁿ tio̍h siáⁿ liáu, i khah hòng-sim:

"Chin ê, in ê to̍k bô-kàu kā nn̄g-pái."

26b

Hit àm, góa bô khòaⁿ tio̍h i lī-khui. I bô-siaⁿ bô-soeh cháu-khui. Góa jiok tio̍h i ê sî, i chi̍t-sim tōa-pō͘ kiâⁿ. I kan-ta kă kóng:

"Ha, lí tī chia..."

I khan góa ê chhiú, bīn iu-iu:

"Lí bô eng-kai lâi. Lí ē kan-khó͘. Góa ē ná boeh sí, m̄-koh bē chin-chiàⁿ sí..."

Góa bô kóng siáⁿ.

"Lí chai... Sī chiâⁿ hn̄g. Góa kng bē khí chit ê sin-khu. I siuⁿ tāng."

Góa bô kóng siáⁿ.

"M̄-koh i ē ná hìⁿ-sak ê lāu khak. Lāu khak m̄-sī siong-sim ê tāi-chì..."

Góa bô kóng siáⁿ.

I sió-khóa sit khì ióng-khì. M̄-koh koh chi̍t-kái the̍h-chhut ióng-khì lâi:

"Hm! Chin bê-lâng. Góa mā ē khòaⁿ chheⁿ. Só͘-ū ê chheⁿ lóng sī ū seⁿ-sian ka-lak ê chéⁿ. Só͘-ū ê chheⁿ lóng tò chúi hō͘ góa lim..."

Góa bô kóng siáⁿ.

"Chiâⁿ hó-sńg! Lí ē ū gō͘-ek ê lin-long-á, góa ē ū gō͘-ek ê chúi-chôaⁿ..."

I mā tiām lo̍h-lâi, i teh khàu...

"Kàu chia. Hō͘ góa ka-tī khì!"

I chē lo̍h-lâi, in-ūi i ē kiaⁿ...

26c

I koh kóng:

"Lí chai... tùi góa ê hoe... góa ū chek-jīm. I hiah-nī chhùi-jio̍k! Hiah-nī thian-chin! I kan-ta ū sì ki sió-sió ê chhì, pó-hō͘ ka-tī tùi-khòng sè-kài..."

Góa chē lo̍h-lâi, in-ūi góa bô hoat-tō͘ khiā tio̍h. I kóng:

"Hm, tō án-ne..."

I tiû-tû chi̍t-ē, jiân-āu khiā khí-lâi, kiâⁿ chi̍t pō͘. Góa kui sin- khu bô hoat-tō͘ tín-tāng.

Kan-ta ū chi̍t ê n̂g-n̂g ê mi̍h-kiāⁿ, tī i ê kha-ba̍k sih chi̍t-ē. I khiā tiām-tiām, bô kiò, ná chhiū-á, bān-bān-á tó lo̍h-lâi, tó tī soa nih, liân chi̍t tiám-á siaⁿ mā bô.

--

第 26章 離別 ê 暗暝

水井邊有一座舊 ê 石頭牆. 第二工欲暗, 我做工了 koh 來, 遠遠 tō 看著我 ê 小王子坐 tī 頂懸, 跤掛 leh. 我聽著伊 teh 講話:

"你袂記得 ah sioh? 彼 m̄ 是拄拄 tī 這位!"

忽然另外有一个聲, án-ne kā 伊應:

"著 ah! 著 ah! 日子無 m̄ 著, m̄-koh 地點 m̄ 是遮..."

我行進前向牆. 啥 mā 無看著, mā 無聽著. M̄-koh 小王子 koh 應話:

"當然. 你會 tī 沙 nih 看著我出發 ê 跤跡. Tī 遐等我. 下暗我會去遐."

我量約離牆二十公尺, 猶是無看著啥.

恬恬一睏了, 小王子 koh 講:

"你有好 ê 毒無? 你確定袂予我艱苦 siuⁿ 久?"

我擋恬, 心肝 cha̍t-cha̍t, m̄-koh m̄ 知半項.

"Hm, 緊去!" 伊講... "我欲落來!"

彼時我看牆跤, choah 一 tiô! Tī 遐, taⁿ 頭向小王子, 是一尾三十秒取命 ê 黃色 ê 蛇. 我伸手扭銃, 起步走; m̄-koh, 聽著聲, 蛇隨慢慢仔 kiu 落沙 nih, ná kiu 落 ê 噴泉, koh 勻勻仔 soan 走, tī 石頭縫 nih 出一 chūn 金屬相 khok ê 聲.

26a

我走到牆, 拄好抱著我 ê 少爺, 伊面色白蔥蔥若雪.

"啥代? 你 kah 蛇講話!"

我 tháu 開伊一直圍著 ê 金色圍巾, 搵 tâm 伊 ê 鬢邊, 提水予啉. 彼時, 啥攏 m̄ 敢問伊. 伊斟酌看我, siâm 我 ê 頷頸. 我感覺會著伊 ê 心跳, ná 著銃, 欲死 ê 鳥仔. 伊 kă 講:

"我真歡喜你已經修理好你 ê enjín ah. 你得欲會使轉厝 lah..."

"你哪會知?"

我確實是欲來 kā 講, 真意外, 我已經成功 lah!

伊無回答我 ê 問題, 只是 koh 再講:

"我 mā 今仔日欲轉去..."

有點仔憂傷:

"阮遐加真遠... 加真困難..."

我感覺特別 ê 代誌發生 lah. 我攬牢伊, ná 像 teh 攬囡仔, m̄-koh 伊 ná 像滑落深坑, 我 khiu 伊袂牢...

伊金金看我, ná 像 tī 遠遠 ê 所在.

"我有你 ê 羊仔. 我 mā 有 té 羊仔 ê 箱仔. 猶 koh 有喙掩..."

伊苦笑.

我久久等 leh, 感覺伊慢慢仔 koh 有元氣 ah.

"你會驚, 細漢 ê..."

當然伊會驚! M̄-koh 伊笑 hai-hai:

"下暗, 我會 koh 較驚..."

想著 ká-ná 會永遠失去伊, 我 ê 心規个冷起來. 我 m̄ 敢去想, 永遠袂 koh 聽著彼笑聲. 伊 ê笑聲, 對我宛然是沙漠 ê 甘泉.

"細漢 ê, 我欲 koh 聽你笑..."

M̄-koh 伊 kă 講:

"到下暗已經過一年 lah. 我 ê 星會 tī 我舊年落來 ê 所在 ê 頂懸..."

"細漢 ê, 有關蛇, 約束 ê 地點, kah 星 ê 代誌是惡夢, 是無?"

M̄-koh 伊無回答我問 ê. 伊講:

"重要 ê 看袂著..."

"當然..."

"Tō ná 彼蕊花. 你若愛 tī 天星 ê 花, 你 tō 歡喜 tī 暗時看天頂. 所有 ê 天星攏 ná 花 teh 開..."

"當然..."

Tō ná 水. 你予我啉 ê, tō ná ùi ka-lak kah 索仔來 ê 音樂... 你會記得, 彼誠甘甜."

"當然..."

"暗時, 你看天星. 我 ê 星 siuⁿ 細, 指袂出來. Án-ne mā 好. 我 ê 星是其中一粒. Án-ne, 你 tō 愛看所有 ê 星... In 攏是你 ê 朋友. 我欲予你禮物..."

伊 koh 笑.

"Ha, 細漢 ê, 我佮意你 ê 笑容!"

"彼 tō 是我 ê 禮物... tō ná 你予我水."

"你欲講啥?"

"無仝 ê 人有無仝 ê 天星. 旅行 ê 人看星認路. 對別人星只是小小 ê 光. Koh 有, 像科學家, 星是研究 ê 課題. 我拄著 ê 生理人, 星是財產. M̄-koh, 所有 hiah-ê 星攏恬恬. Kan-ta 你會有別人所無 ê 星..."

" 你欲講啥?"

"暗時你 gia̍h-thâu 看天 ê 時, 因為我 tòa tī 其中一粒, tī 遐笑, 你 tō ná 看著所有 ê 星 teh 笑. 你 tō 有 chē-chē 笑 bún-bún ê 星."

Án-ne, 伊 koh 笑.

"等你傷心過了 (早慢會過), 你會滿意 bat 著我. 你永遠是我 ê 朋友. 你欲 kah 我對笑. 有時你為著這開窗仔... 你 ê 朋友會感覺奇怪, 你哪看天 teh 笑. 你 tō 會 kā in 講: '著, 星引起我笑!' In 想講你 teh 起痟. 彼時, 你會想起講, 這是我予你 ê àu 笑詼..."

伊一直 teh 笑.

"我予你 ê, m̄-nā 是星, mā ná 像是滿天 ê lin-long 仔, in 會笑..."

伊猶 koh 笑. 後來伊正經講:

"下暗... 記著... 你莫來!"

"我袂放你家己!"

"我會看起來 ná 真痛苦, ná 欲死. Tō 是 án-ne. 莫來看 chiah-ê, m̄ 值..."

"我袂放你家己!"

這予伊煩惱:

"我 kā 你講, mā 是因為蛇. Bē-sái 予伊咬著你!... 蛇攏真惡毒... In 可能為著好耍咬人..."

" 我袂放你家己..."

M̄-koh 想著啥了, 伊較放心:

"真 ê, in ê 毒無夠咬兩擺."

26b

彼暗, 我無看著伊離開. 伊無聲無說走開. 我逐著伊 ê 時, 伊一心大步行. 伊kan-ta kă 講:

"Ha, 你 tī 遮..."

伊牽我 ê 手, 面憂憂:

"你無應該來. 你會艱苦. 我會 ná 欲死, m̄-koh 袂真正死..."

我無講啥.

"你知... 是誠遠. 我扛袂起這个身軀. 伊 siuⁿ 重."

我無講啥.

"M̄-koh 伊會 ná hìⁿ-sak ê 老殼. 老殼 m̄ 是傷心 ê 代誌..."

我無講啥.

伊小可失去勇氣. M̄-koh koh 一改提出勇氣來:

"Hm! 真迷人. 我 mā 會看星. 所有 ê 星攏是有生 sian ka-lak ê 井. 所有 ê 星攏倒水予我啉..."

我無講啥.

"誠好耍! 你會有五億个 lin-long 仔, 我會有五億个水泉..."

伊 mā 恬落來, 伊 teh 哭...

"到遮. 予我家己去!"

伊坐落來, 因為伊會驚...

26c

伊 koh 講:

"你知... 對我 ê 花... 我有責任. 她 hiah-nī 脆弱! Hiah-nī 天真! 她 kan-ta 有四枝小小 ê 刺, 保護家己對抗世界..."

我坐落來, 因為我無法度徛著. 伊講:

"Hm, tō án-ne..."

伊躊躇一下, 然後徛起來, 行一步. 我規身軀無法度振動.

Kan-ta 有一个黃黃 ê 物件, tī 伊 ê 跤目爍一下. 伊徛恬恬, 無出聲, ná 樹仔, 慢慢仔倒落來, 倒 tī 沙 nih, 連一點仔聲 mā 無.

--

XXVI

APUD la puto estis ruino de malnova ŝtona muro. Kiam la sekvantan tagon vespere mi revenis de mia laboro, mi ekvidis de malproksime mian etan princon sidantan tie supre, kun kruroj pendantaj. Kaj mi aŭdis lin paroli:

"Ĉu vi do ne memoras pri tio? Tio estis ne ĝuste ĉi tie!"

Alia voĉo sendube respondis al li, ĉar li kontraŭdiris:

"Jes ja! Jes ja! Ja estas la tago, sed ĉi tie ne estas la loko..."

Mi plue iris direkte al la muro. Mi ankoraŭ neniun vidis, nek aŭdis. Tamen la eta princo denove respondis:

"... Certe. Vi vidos, kie troviĝas sur la sablo la komenco de miaj piedsignoj. Nur tie atendu min. Mi estos tie ĉi-nokte."

Mi estis je dudek metroj de la muro kaj mi ja ankoraŭ nenion vidis.

Post silenta momento la eta princo daŭrigis:

"Ĉu vi havas bonan venenon? Ĉu vi estas certa, ke vi ne longe suferigos min?

Mi haltis korpremite, sed mi ankoraŭ ne komprenis.

"Nun foriru!" li diris... "Mi volas reiri malsupren!"

Tiam mi mem ekrigardis la piedon de la muro kaj mi eksaltis! Tie estis, leviĝanta kontraŭ la eta princo, unu el tiuj flavaj serpentoj, kiuj ekzekutas vin en tridek sekundoj. Penante elpoŝigi mian revolveron, mi ekkuris, sed, aŭdante la bruon, la serpento lasis sin malrapide glitfali en la sablon kiel malaperanta fonto kaj, ne tro rapide, traŝoviĝis kun metala susuro inter ŝtonoj.

26a

Mi alkuris la muron ĝustatempe por kapti en brakumon mian princan etulon tiel palan, kiel neĝo.

"Kia afero! Nun vi parolas kun serpentoj!"

Mi demetis lian ĉiaman orkoloran fulardon. Mi malsekigis liajn tempiojn kaj mi trinkigis lin. Kaj tiam mi nenion plu kuraĝis demandi lin. Li rigardis min grave kaj brakumis mian kolon. Mi sentis lian koron bati kiel koreto de pafita, mortanta birdeto. Li diris al mi:

"Mi estas kontenta, ke vi trovis tion, kio mankis al via maŝino. Vi povos reiri hejmen..."

"Kiel vi scias tion?"

Mi ja venis por anonci al li, ke malgraŭ ĉiuj miaj malesperoj mi sukcesis mian laboron!

Li nenion respondis al mia demando, sed aldonis:

"Ankaŭ mi hodiaŭ reiros hejmen..."

Kaj melankolie:

"Estas multe pli malproksime... multe pli malfacile..."

Mi sentis, ke io eksterordinara okazas. Mi premis lin en miaj brakoj kiel infaneton, kaj tamen ŝajnis al mi, ke li glitas suben en abismon kaj mi ne povas fari ion ajn por lin reteni...

Lia rigardo estis serioza, perdiĝanta en malproksimecon.

"Mi havas vian ŝafeton. Kaj mi havas la keston por la ŝafeto. Kaj ankaŭ la buŝumon..."

Kaj li malgaje ridetis.

Mi longe atendis. Mi sentis, ke li iom post iom revigliĝas.

"Vi timis, etulo..."

Li timis, kompreneble! Sed li dolĉe ridis:

"Mi ankaŭ pli multe timos hodiaŭ vespere..."

Denove mi sentis min frosta pro la konscio de io nekompensebla. Kaj mi komprenis, ke mi ne povas eĉ pensi, ke mi neniam plu aŭdos tiun ridon. Ĝi estis por mi kvazaŭ fonteto en dezerto.

"Etulo, mi ankoraŭ volas aŭdi vin ridi..."

Sed li diris al mi:

"Tiun ĉi nokto unu jaro estas pasinta. Mia stelo troviĝas super la loko, kien mi falis lastan jaron..."

"Etulo, ĉi tiu afero pri serpento kaj rendevuo kaj stelo estas malbona sonĝo, ĉu ne?"

Sed li ne respondis al mia demando. Li diris:

"Kio estas grava, tio ne videblas..."

"Certe..."

"Estas kiel pri tiu floro. Se vi amas floron, kiu troviĝas sur iu stelo, plaĉas al vi rigardi la ĉielon dumnokte. Ĉiuj steloj estas florumitaj..."

"Certe..."

"Estas same kiel pri akvo. Tiu, kiun vi donis al mi por trinki, estis kvazaŭ muziko pro la pulio kaj la ŝnuro... Vi memoras... ĝi estis bongusta."

"Certe..."

"Nokte vi rigardos stelojn. La mia estas tro eta, por ke mi povu montri ĝin al vi. Estas pli bone tiel. Mia stelo estos por vi unu el la steloj. Tial vi ŝatos rigardi ĉiujn stelojn... Ili ĉiuj estos viaj amikoj. Kaj krome mi donos al vi donacon..."

Li denove ridis.

"Ha, etulo, etulo, mi amas aŭdi vian ridon!"

"Ĝuste ĝi estos mia donaco... estos kiel pri tiu akvo."

"Kion vi volas diri?"

"Homoj havas stelojn, kiuj ne estas samaj. Por tiuj, kiuj vojaĝas, steloj estas gvidantoj. Por aliaj ili estas nur malgrandaj lumoj. Por aliaj, kiuj estas sciencistoj, ili estas problemoj. Por mia negocisto ili estis oro. Sed ĉiuj tiuj steloj silentas. Vi mem havos stelojn, kiajn neniu alia havas..."

"Kion vi volas diri?"

"Kiam vi rigardos la ĉielon dumnokte, ĉar mi loĝos sur unu el la steloj kaj ridos sur unu el ili, tiam estos por vi, kvazaŭ ĉiuj steloj ridus. Vi havos stelojn, kiuj kapablas ridi!"

Kaj li denove ridis.

"Post kiam vi konsoliĝos (oni ĉiam konsoliĝas), vi estos kontenta, ke vi min konis. Vi ĉiam estos mia amiko. Vi deziros ridi kun mi. Kaj foje jen vi malfermos fenestron nur pro plezuro... Kaj viaj amikoj miros vidi, ke vi ridas rigardante la ĉielon. Tiam vi diros al ili: "Jes, la steloj ĉiam ridigas min! Kaj ili opinios, ke vi frenezas. Kaj vi pensos, ke mi faris por vi sufiĉe aĉan ŝercon..."

Kaj li daŭre ridis.

"Estos kvazaŭ, anstataŭ stelojn, mi donus al vi amason da tintiletoj, kiuj kapablas ridi..."

Kaj li denove ridis. Poste li serioziĝis:

"Pri tiu nokto... sciu... Ne venu!"

"Mi ne forlasos vin!"

"Mi aspektos kvazaŭ sentanta doloron, kvazaŭ mortanta. Estas tiel. Ne venu por vidi tion, ne indas..."

"Mi ne forlasos vin!"

Sed tio zorgigis lin:

"Mi diras tion al vi... ankaŭ pro la serpento. Nepre necesas, ke ĝi ne mordu vin!... Serpentoj ja estas malicaj... Ili povas mordi pro sia plezuro..."

"Mi ne forlasos vin..."

Tamen io maltrankviligis lin:

"Estas vere, ke ili ne havas plu venenon por mordi duafoje."

26b

Tiunokte mi ne vidis lin ekvojiri. Li forkuris senbrue. Kiam mi sukcesis atingi lin, li estis iranta decideme per rapidaj paŝoj. Li nur diris al mi:

"Ha, vi estas ĉi tie..."

Kaj li prenis mian manon. Sed li denove maltrankviliĝis:

"Vi ne faras bone. Vi afliktiĝos. Mi ŝajnos morta kaj tio ne estos vero..."

Mi mem silentis.

"Komprenu... Estas tro malproksime. Mi ne povas forporti tiun ĉi korpon. Ĝi estas tro peza."

Mi mem silentis.

"Sed ĝi estos kiel malnova forlasita ŝelo. Malnovaj ŝeloj ne estas malgajiga afero..."

Mi mem silentis.

Li iom senkuraĝiĝis. Sed ankoraŭ streĉis siajn fortojn:

"Nu! Estos ĉarme. Ankaŭ mi rigardos la stelojn. Ĉiuj steloj estos putoj kun rustika pulioj. Ĉiuj steloj verŝos al mi por trinki..."

Mi mem silentis.

Estos tiel amuze! Vi havos kvincent milionojn da tintiletoj, mi havos kvincent milionojn da fontoj..."

Kaj li ankaŭ eksilentis, ĉar li ploris...

"Ĉi tie. Lasu min paŝi sola!"

Kaj li sidiĝis, car li timis.

26c

Li diris ankaŭ:

"Vi scias... pri mia floro... mi estas respondeca. Kaj ĝi estas tiel malforta! Kaj tiel naiva! Ĝi havas nur kvar etajn dornetojn por sin defendi kontraŭ la mondo..."

Mi mem sidiĝis, ĉar mi ne plu povis teni min starante. Li diris:

"Do... tio esta ĉio..."

Li ankoraŭ iom hezitis, poste leviĝis. Li paŝis unu paŝon. Mi ne kapablis moviĝi.

Nur io flava fulmis apud lia maleolo. Li restis senmova unu momenton. Li ne kriis. Li falis malrapide, kiel forhakita arbo. Tio eĉ faris neniun bruon - pro la sablo.

--