Wednesday, May 30, 2018

譯了 ê 話

manlajo@gmail.com


E̍k-liáu ê Ōe

Góa chin jīn-chin koh phah-piàⁿ, thâu-bóe bú boeh saⁿ goe̍h-ji̍t, taⁿ í-keng kā chit pún sè-kài chhut-miâ ê té-phiⁿ sió-soat "Sió Ông-chú" hoan-e̍k chò Tâi-gí ê pán-pún. In-ūi góa siá Tâi-gí iáu chheⁿ-so͘ koh kē-lō͘, lāi-té tiāⁿ-tio̍h ū chin chē hoan-liáu cháu-cheng, bô thò-tòng, sīm-chí m̄-tio̍h ê só͘-chāi, chhiáⁿ ta̍k-ê to-to pau-hâm, chí-kàu. Lí nā bô khì-hiâm, hoan-gêng lí siá e-mail lâi chí-chèng a̍h-sī kau-ōaⁿ ì-kiàn.

Ná hoan-e̍k, tio̍h ài bān-bān-á su-khó, khoaⁿ-khoaⁿ-á thé-hōe, góa ná hoán-séng ka-tī, ū tit-tioh chi̍t ê sió-sió ê sim-tek: góa ài tùi góa ê hoe hū-chek. Chū án-ne góa mā koat-tēng boeh chiām-sî kò-pia̍t hô͘-lî, tńg-lâi chhōe góa ê hoe. M̄-koh, góa ê hoe tī tó ah? Góa siūⁿ, góa ài seng hioh-khùn leh, a̍h-sī chhut-kok khì tō͘-ká, hó-hó pàng-ho͘ khin-sang leh, chiah koh kè-sio̍k loeh.

Nā ū ki-hōe, tong-jiân góa ē koh kè-sio̍h chhì-thàm hoan-e̍k kî-thaⁿ ê bûn-chiuⁿ. M̄-chai lí ū siáⁿ kiàn-gī bô?

[Hù-kì] 2018-8-15 cho͘-chhù hoat-piáu; 2020-1-7 siu-kài liáu koh hoat-piáu, Hàn-lô pán ê pō͘-hūn pēng chhái-iōng Kàu-io̍k-pō͘ thui-chiàn ê Hàn-jī.

--
譯了 ê 

我真認真 koh 拍拚頭尾舞欲三月日, 到今已經 kā 這本世界出名 ê 短篇小說 "小王子翻譯做台語 ê 版本因為我寫台語猶生疏 koh 低路內底定著有真濟翻了走精無妥當, 甚至毋著 ê 所在請逐个多多包涵指教你若無棄嫌歡迎你寫 e-mail 來指正抑是交換意見.

Ná 翻譯著愛慢慢仔思考, 寬寬仔體會我 ná 反省家己有得著一个小小 ê 心得我愛對我 ê 花負責. 自 án-ne  mā 決定欲暫時告別狐狸轉來揣我 ê . 毋過, 我 ê 花 tī tó ah? 我想, 我愛先歇睏 leh, 抑是出國去渡假好好放乎輕鬆 leh, koh 繼續行落去.

若有機會當然我會 koh 繼續試探翻譯其他 ê 文章毋知你有啥建議 bô?

[附記] 2018-8-15 初次發表; 2020-1-7 修改了 koh 發表, 漢羅版 ê 部份並採用教育部推薦 ê 漢字.

Tuesday, May 29, 2018

關於作者


Antoine DE SAINT-EXUPÉRY /aⁿ-toan de seⁿ-tek-zuperi/ (1900-1944), sī Franse (Hoat-kok) lâng, sè-kài ū-miâ ê hui-hêng-ka kah chok-ka. I chhut-sì tī Lyon, 12-hòe tē-it pái chē hui-hêng-ki, choǎn tùi hui-hêng-ki ê chhù-bī bô thêng. 21-23 hòe chò-peng liáu, i ho̍k-bū tī hâng-khong iû-piān, hui-hêng Europa kah Lâm-Amerika tiong-kan ê hâng-sòaⁿ. Āu-lâi, i tńg Franse chò chhì-poe-oân, ti̍t-kàu 2-chhù sè-kài tāi-chiàn. 1939-1940 i koh ka-ji̍p kun-tūi, tam-jīm hui-hêng-oân.
Tī Franse siū Nazi chiàm-niá liáu, i cháu-khì Bi-kok, chham-ka Chū-iû Franse Khong-kun, it-ti̍t kàu 1944-nî 7-goe̍h 31-ji̍t, i ùi Pak-Afrika chhut-hoat chip-hêng jīm-bū sit-chong. Kàu boeh 60 nî áu, iā tō-sī 2004-nî 4-goe̍h, i ê hui-hêng-ki chhùi-phìⁿ tī Marseille lâm-pêng hái-bīn pī hoat-hiān, chiah toàn-tēng i ê sí-bông. I siōng chhut-miâ ê sió-soat sī Sió Ông-chú (Le Petit Prince), chhut-pán tī 1943-nî, í-keng hoan-e̍k chò chhiau-kòe 160 chióng gí-giân. Tī i kòe-sin 50 nî ê sî, Franse kā i ê siòng-phìⁿ kah Sió Ông-chú ê tô͘-iūⁿ ìn tī 50-franc ê phió-á téng-bīn.



--

Antoine DE SAINT-EXUPÉRY /aⁿ-toan de seⁿ-tek-zuperi/ (1900-1944), Franse (法國) , 世界有名 ê 飛行家 kah 作家. 伊出世 tī Lyon, 12 歲第一擺坐飛行機, choǎn 對飛行機 ê 趣味無停. 21-23 歲做兵了, 伊服務航空郵便, 飛行 Europa kah Amerika 中間 ê 航線. 後來, 伊轉 Franse 做試飛員, 直到 2 次世界大戰. 1939-1940 伊 koh 加入軍隊, 擔任飛行員.
Tī Franse Nazi 佔領了, 伊走去美國, 參加自由 Franse 空軍, 一直到 1944  7 31 , ùi Afrika 出發執行任務失蹤欲 60 年後, 亦就是 2004 4 , ê 飛行機碎片 tī Marseille 南爿海面被發現, 才斷定伊 ê 死亡. 伊上出名 ê 小說小王子 (Le Petit Prince), 出版 tī 1943 , 已經翻譯做超過 160 種語言. Tī 伊過身 50 ê , Franse kā 伊 ê 相片 kah 小王子 ê 圖樣印 tī 50-franc ê 票仔頂面.

Chu-liāu lâi-goân/ 資料來源: wikipedia

Monday, May 28, 2018

獻詞




Hiàn-sû

HIÀN-HŌ͘ LÉON WERTH
Kok-ūi sió pêng-iú, pháiⁿ-sè oh, góa kā chit pún chheh hiàn hō͘ chi̍t ê "tōa-lâng." Góa ū chin hó ê lí-iû: chit ê tōa-lâng sī góa tī chit ê sè-kài siōng-hó ê pêng-iú. Góa iáu ū pa̍t ê lí-iû: chit ê pêng-iú ta̍k-hāng lóng lí-kái, pau-hâm gín-á chheh. Góa iáu ū tē-saⁿ ê lí-iû: chit ê tōa-lâng tòa tī Franse (Hoat-kok), tī hia, i kôaⁿ koh gō. I su-iàu lâng an-ùi. Nā-sī chiah-ê lí-iû lóng bô kàu, góa goān-ì kā chit pún chheh hiàn hō͘ chi̍t ê gín-á, tō-sī hit ê tōa-lâng í-chêng ê i lah. Só͘-ū ê tōa-lâng lóng bat sī gín-á. (M̄-koh in chin chió ē-kì-tit he.) Só͘-í góa kái-siá góa ê hiàn-sû:
HIÀN-HŌ͘ iáu sī sè-hàn cha-po͘ gín-á ê
LÉON WERTH.
--
獻詞

獻予 LÉON WERTH
各位小朋友, 歹勢 oh, 這本冊獻予一个 "大人." 我有真好 ê 理由: 這个大人是我 這个世界上好 ê 朋友. 我猶有別个理由: 這个朋友逐項攏理解, 包含囡仔冊. 我猶有第三 ê 理由: 這个大人 tòa tī Franse (法國), tī , 伊寒 koh . 伊需要人安慰. 若是chiah-ê 理由攏無夠, 我願意 這本冊獻予一个囡仔, tō 是彼个大人以前 ê lah. 所有 ê 大人攏 bat 是囡仔. (毋過 in 真少會記得 彼.) 所以我改寫我 ê 獻詞:
獻予 猶是細漢查埔囡仔 ê
LÉON WERTH.
--
Dediĉo de la aŭtoro

AL LÉON WERTH
Pardonu infanoj, ke mi dediĉis ĉi tiun libron al "grandpersono". Mi havas seriozan senkulpigon: tiu grandpersono estas la plej bona amiko, kiun mi havas en la mondo. Mi havas alian senkulpigon: tiu grandpersono kapablas ĉion kompreni, eĉ porinfanajn librojn. Mi havas trian senkulpigon: tiu grandpersono loĝas en Francio, kie li suferas pro malsato kaj malvarmo. Li ja bezonas konsolon. Se ĉiuj tiuj senkulpigoj ne sufiĉas, mi volonte dediĉos ĉi libron al la infano, kiu iam antaŭe tiu grandpersono estis. Ĉiuj grandpersonoj unue estis infanoj. (Sed malmultaj el ili memoras pri tio.) Mi do korektas mian dediĉon:
AL LÉON WERTH,
kiam li estis malgranda knabo.
--

Sunday, May 27, 2018

第 27 章 你若拄著伊


Tē 27 Chiong Lí nā tú tio̍h i...
Lí chai, kàu taⁿ í-keng kòe la̍k nî lah... Góa iáu m̄-bat kóng kòe chit ê kò͘-sū. Góa tńg khì liáu, goán tông-sū chin hoaⁿ-hí góa iáu oa̍h tio̍h. Góa siong-sim, m̄-koh góa kan-ta kā in kóng, "góa chin tiám."
Taⁿ góa ū khah hó ah, m̄-koh iáu bô choân hó. Góa chai, i í-keng tńg khì i ê hêng-seng, in-ūi thiⁿ-kng ê sî, góa chhōe bô i ê sin-khu. I ê sin-khu khin-khin-á... Àm-sî, góa ài thiaⁿ thiⁿ-chheⁿ. In tin-tang kiò, ná gō͘-ek ê lin-long-á...
M̄-koh ū chi̍t ê làu-kau. Ōe hō͘ sió ông-chú ê chhùi-om, góa bē kì-tit ke tòa-á! Án-ne i tō bē-tàng kā pa̍k tī iûⁿ-á. Góa mn̄g ka-tī: "I ê hêng-seng taⁿ án-chóaⁿ ah-lah? Khó-lêng iûⁿ-á kā hoe chia̍h-tiāu lah..."
Ū chi̍t kái, góa kā ka-tī kóng: "Bē án-né! Sió ông-chú ta̍k àm kā hoe khàm po-lê khàm, jî-chhiáⁿ i chin chù-ì kò͘ iûⁿ-á..." Án-ne, góa tō hoaⁿ-hí. Án-ne, só͘-ū ê chheⁿ lóng teh chhiò ah.
27a
Iáu chi̍t kái, góa ka-tī kóng: "Ū-sî nā bô chù-ì, tō hāi lah! Bó͘ chi̍t-àm, i bē-kì-tit po-lê khàm, a̍h-sī iûⁿ-á thau cháu chhut-lâi..." Án-ne, só͘-ū ê lin-long-á tō lóng piàn-sêng ba̍k-sái!...
Chia ū chi̍t ê tōa pì-bi̍t. Lí nā hām góa kāng-khoán ài sió ông-chú, sè-kài ē chin bô kāng-khoán. Lí ē koan-sim: tī chi̍t ê m̄-chai ê só͘-chāi, m̄-bat khòaⁿ-kòe ê iûⁿ-á, m̄-chai sī m̄-sī ū kā mûi-kùi chia̍h-khì...
Gia̍h thâu khòaⁿ thiⁿ-téng! Mn̄g lí ka-tī: Iûⁿ-á ū chia̍h hoe bô, ū a̍h bô? Án-ne, lí ē khòaⁿ tio̍h, it-chhè lóng bô kāng-khoán...
M̄-bat ū tōa-lâng ē-tàng liáu-kái, che sī chiah-nī iàu-kín!
Che tùi góa sī sè-kài siōng siōng súi, mā sī siōng siong-sim ê kéng-tì. Che kah chêng chi̍t tiuⁿ ê kéng-tì kāng-khoán, m̄-koh góa koh ōe chi̍t-piàn hō͘ lí khòaⁿ. Sió ông-chú tī chia chhut-hiān tī Tē-kiû... āu-lâi, mā tī chia siau-sit.
Chù-ì khòaⁿ chit ê kéng-tì, khak-tēng āu-kái lí nā khì Afrika lí-hêng, tī soa-bo̍k nih lí ē jīn-tit i. Í-āu lí nā ài kiâⁿ-kòe hia, bián kóaⁿ-kín -- pài-thok leh! -- chhiáⁿ tī hit-lia̍p chheⁿ ē-bīn tán leh! Nā ū gín-á kiâⁿ--lâi, i nā teh chhiò, i nā ū kim thâu-chang, lí mn̄g i, i nā lóng bô ìn, lí ē-sái ioh, he tō sī i lah. Hit-sî, lí tio̍h chò hó-sim! Mài hō͘ góa koh siong-sim, lí tio̍h kín-kín thong-ti góa, kóng, i tńg-lâi lah...
27b
--

27 章 你若拄著伊...
你知, 到今已經過六年 lah... 我猶 m̄-bat 講過這个故事. 我轉去了, 阮同事真歡喜我猶活著. 我傷心, m̄-koh kan-ta kā in , "我真 tiám."
今我有較好 ah, m̄-koh 猶無全好. 我知, 伊已經轉去伊 ê 行星, 因為天光 ê , 我揣無伊 ê 身軀. ê 身軀輕輕仔... 暗時, 我愛聽天星. In tin-tang , ná 五億个 lin-long ...
M̄-koh 有一个落勾. 畫予小王子 ê 喙掩, 我袂記得加帶仔! Án-ne 袂當 羊仔. 我問家己: "ê 行星今按怎 ah-lah? 可能羊仔 花食掉 lah..."
有一改, 家己講: "án-né! 小王子逐暗 khàm 玻璃 khàm, 而且伊真注意顧羊仔..." Án-ne, 歡喜. Án-ne, 所有 ê 星攏 teh ah.
27a
猶一改, 我家己講: "有時若無注意, tō lah! 某一暗, 伊袂記得玻璃 khàm, 抑是羊仔偷走出來..." Án-ne, 所有 ê lin-long 攏變成目屎!...
遮有一个大秘密. 你若和我仝款愛小王子, 世界會真無仝款. 你會關心: tī 一个 ê 所在, m̄-bat 看過 ê 羊仔, m̄ 知是 是有 玫瑰食去...
Gia̍h 頭看天頂! 問你家己: 羊仔有食花無, 有抑無? Án-ne, 你會看著, 一切攏無仝款...
M̄-bat 有大人 ē-tàng 了解, 這是 chiah-nī 要緊!
這對我是世界上上媠, mā 是上傷心 ê 景致. kah 前一張 ê 景致仝款, m̄-koh koh 畫一遍予你看. 小王子 遮出現 地球... 後來, mā tī 遮消失.
注意看這个景致, 確定後改你若去 Afrika 旅行, tī 沙漠 nih 你會認得伊. 以後你若愛行過遐, 免趕緊 -- 拜託 leh! -- 彼粒星下面等 leh! 若有囡仔行來, 伊若 teh , 伊若有金頭鬃, 你問伊, 伊若攏無應, 你會使臆, 是伊 lah. 彼時, 你著做好心! 莫予我 koh 傷心, 你著緊緊通知我, , 伊轉來 lah...
27b
--

XXVII
KAJ NUN, kompreneble, jam pasis ses jaroj... Mi ankoraŭ neniam rakontis tiun ĉi historion. La kamaradoj, kiuj revidis min, estis ja kontentaj revidi min vivanta. Mi estis malgaja, sed mi diris al ili: "Ja pro laciĝo..."
Nun mi konsoliĝis iom, verdire... ne tute. Sed mi ja scias, ke li revenis sur nian planedon, ĉar ĉe tagiĝo mi ne retrovis lian korpon. Ĝi ne estis tre peza korpo... Kaj mi ŝatas dumnokte aŭskulti stelojn. Tio estas kvazaŭ tintus kvincent milionoj da tintiletoj...
Sed tamen io ne estas en ordo. Mi forgesis aldoni rimenon al la buŝumo, kiun mi desegnis por la eta princo! Li certe neniam povis ligi ĝin al la ŝafeto. Do, mi demandadas min: "Kio okazis sur lia planedo? Eble la ŝafeto manĝis la floron..."
Foje mi diras al mi: "Certe ne! La eta princo enfermas sian floron ĉiunokte sub ĝia vitra kloŝo kaj li bone vartas sian ŝafeton..." Tiam mi estas feliĉa. Kaj ĉiuj steloj dolĉe ridadas.
27a
Alifoje mi diras al mi: "Oni iam estas senatenta, kaj tio sufiĉas! Iuvespere li forgesis la vitran kloŝon, aŭ dumnokte la ŝafeto eliris senbrue..." Tiam ĉiuj tintiletoj aliformiĝas en larmojn!...
Jen estas tre granda mistero. Por vi, kiuj ankoraŭ amas la etan princon, same kiel por mi, nenio en la universo estas sama, se ie ajn - oni ne scias kie - ŝafeto, kiun oni ne konas, manĝis aŭ ne manĝis rozon...
Rigardu la ĉielon! Demandu vin: ĉu, jes aŭ ne, la ŝafeto manĝis la floron? Kaj vi vidos, kiel tiam ĉio estas alia...
Kaj neniu grandpersono iam ajn komprenos, ke tio tiel gravas!
Tio ĉi estas por mi la plej bela kaj la plej malgaja pejzaĝo en la mondo. Ĝi estas la sama pejzaĝo, kiel la antaŭa, sed mi desegnis ĝin ankoraŭ unu fojon, por bone montri ĝin al vi. Tie ĉi la eta princo aperis sur la tero... kaj malaperis.
Atente rigardu tiun pejzaĝon, por esti certaj, ke vi rekonos ĝin, se vi iam vojaĝos en Afriko, en la dezerto. Kaj, se iam okazos al vi trapasi tie, ne rapidu - mi petas vin! - atendu iom, ĝuste sub la stelo! Se tiam infano venos al vi, se li ridos, se li havos orkolorajn harojn, se li ne respondos, kiam oni demandos lin, vi ja divenos, kiu li estas. Tiam estu bonaj! Ne lasu min tiel malgaja: rapide skribu al mi, ke li revenis...
27b
--


Bo̍k-lo̍k | 目錄

Sió Ông-chú/ 小王子 原作者: Antoine de Saint-Exupéry 世界語譯者: Pierre Delaire Bo̍k-lo̍k | 目錄 Tē 1 Chiong - 第 1 章 大人叫我莫畫錦蛇 Tē 2 Chiong - 第 2 ...